Wil je als belegger niet te veel risico’s lopen? Ben je op zoek naar een belegging met een weliswaar bescheiden maar wel zeker rendement? Dan moet je niet beleggen in aandelen maar in obligaties. Een obligatie is een veilige belegging. Je loopt weinig risico. Bovendien weet je wat jouw belegging opbrengt, want je ontvangt een vaste rente over het bedrag dat je aan de overheid of aan een bedrijf hebt uitgeleend. Op de einddatum van de obligatie, bij jou bekend, krijg je het geleende geld terug. Tussentijds verkopen is ook mogelijk, het kan zijn dat de prijs van een specifieke obligatie ondertussen is gestegen of gedaald.
Wat is een obligatie?
Met een obligatie leen je geld uit aan een overheid of een onderneming. Je krijgt hiervoor een rentevergoeding. Naast deze rente (coupon) krijg je aan het einde van de looptijd je inleg terug. Eigenlijk kun je het in dit geval dus hebben over een ´schuldbewijs´. Het is een vrij veilige investering omdat vooraf wordt afgesproken hoeveel rente je gedurende de looptijd krijgt en aan het einde de inleg terug. Je dient de gehele looptijd dan wel vol te maken. Aangezien er gedurende de looptijd aanzienlijke schommelingen zijn kun je er voor kiezen om tijdens de looptijd te kopen of te verkopen. Obligaties worden vaak gebruikt als defensieve beleggingsstrategie.
Eerder verkopen
Wellicht heb je plotseling geld nodig. Je kunt besluiten om de obligaties voortijdig, dus voor de vastgestelde einddatum te verkopen. Uiteraard ontvang je dan een vergoeding. De hoogte van de vergoeding is afhankelijk van de rente op dat moment. Een lage rente leidt tot een hogere koers van je obligaties. Kijk je naar de koersen van dit moment op bijvoorbeeld beleggen.nl, dan zie je bij het overzicht de koersen van dit moment. 100 is de prijs van uitgifte. Dus staat de koers hoger dan 100, dan is er winst gemaakt. Staat de koers lager dan 100, dan is er verlies gemaakt. Ook kun je het volume van verhandelen zien. Wordt er niet in een obligatie gehandeld, dan wordt daar ook geen koers voor afgegeven.
Spreiden van risico
Heb je een deel van vermogen belegd in aandelen? Wellicht wil je ook een deel van jouw vermogen in obligaties beleggen. Bij een scherpe daling van de aandelenkoersen ben je niet jouw hele vermogen kwijt. Beleggers beleggen om die reden soms een deel van hun vermogen in obligaties. Ze doen dus aan risicospreiding.
De gevaren van obligaties
Ook een belegging in de relatief veilige obligaties is niet zonder risico. Als belegger loop je de volgende risico’s, deze zijn onderverdeeld in verschillende categorieën met diverse risico´s.
Het debiteurenrisico
De onderneming waarvan je obligaties hebt kan in ernstige financiële problemen komen. Wellicht kan de afgesproken rente niet worden betaald. Ook is het mogelijk dat het eindbedrag niet kan worden uitbetaald.
Het valutarisico
Is jouw obligatie in punten genoteerd? Dan is jouw obligatie belegd in een vreemde valuta. Die vreemde valuta kan dalen ten opzichte van de euro. Dan wordt een obligatie minder waard.
Het liquiditeitsrisico
Jouw obligatie is een lening aan de overheid of aan een bedrijf. Het aanbod van leningen kan groot zijn bij een minimale vraag. Dan zal de koers van de obligatie dalen.
Renterisico
De rente is op dit moment historisch laag. Het is niet ondenkbaar dat de rente binnenkort gaat stijgen. De rentestand kan hoger worden dan de rente die je ontvangt als houder van de obligatie. De koers van de obligatie kan dan lager zijn dan de nominale waarde (het bedrag dat je als obligatiehouder ontvangt aan het einde van de looptijd van de obligatie). Het is niet aan te raden om op dat moment jouw obligatie te verkopen.
Bail-in
Ook banken en landen kunnen failliet gaan. De overheid kan dan besluiten om een bank die failliet dreigt te gaan te redden Heb je obligaties bij die bank? De rente en aflossingen van obligatieleningen van die bank kunnen worden opgeschort. Het is zelfs mogelijk dat die betalingen worden beëindigd. Bij het failliet gaan van een land zullen de betalingen ook opgeschort worden.
Op dit moment beleggen in obligaties?
Is het verstandig om op dit moment te gaan beleggen in obligaties? De rente is op dit moment erg laag. Dat heeft tot gevolg dat de rente die je ontvangt als je op dit moment gaat beleggen in obligaties laag is. Bovendien is de kans zeker aanwezig dat de historisch lage rente binnenkort gaat stijgen. De koers van je obligaties gaat dan dalen, met als gevolg dat je verlies maakt.
Verstandig?
Is het inderdaad onverstandig om op dit moment obligaties te kopen? Feit is dat bij een stijgende rente de koers van obligaties daalt. Het zijn echter vooral de obligaties met een lange looptijd die in koers zullen dalen. Bovendien is het niet zeker dat de rente op korte termijn zal gaan stijgen.
Stijgende rente
De rente kan gaan stijgen. Volgens sommige beleggingsdeskundigen kan dat zelfs gunstig zijn voor obligaties. Bij kortlopende obligaties is het verlies beperkt. Bovendien hebben nieuw uit te geven obligaties, in lijn met de gestegen marktrente, een hogere rentevergoeding. Een rentestijging leidt op de langere termijn dus tot winst voor de beleggers in kortlopende obligaties.
Staatsobligaties
Obligaties uitgegeven door overheden verliezen snel aan populariteit onder particuliere beleggers. Natuurlijk is de voor de hand liggende reden de extreem lage rente. Bij obligaties van betrouwbare overheden, zoals Duitsland en Nederland geldt zelfs een negatieve rente. Vanwege de 100% kans dat je je geld aan het einde van de rit terug krijgt moet je dus geld toeleggen op je inleg. Wil je wel een rente ontvangen op waardepapieren uitgegeven door een overheid dan kun je kiezen voor landen die wat minder ´betrouwbaar´ zijn. Denk hierbij in Europa aan Griekenland en Italië. Maar voor de echt hoge rente kun je terecht in bijvoorbeeld Venezuela, torenhoge rente, maar of je ooit je geld terug krijgt dat weet niemand.
Converteerbare obligaties
De converteerbare obligaties worden uitsluitend uitgegeven door particuliere bedrijven. Aangezien het hier een schuldbewijs van en lening betreft willen sommige bedrijven een extra prikkel geven aan beleggers om hun aangeschafte obligaties van het bedrijf om te zetten in aandelen. Dit kan dan een vooraf bepaalt aantal aandelen zijn, maar ook een aantal aandelen gebaseerd op de koers van dat moment. Betreft het een goed en betrouwbaar bedrijf, dan zal men eerder geneigd zijn om met converteerbare obligaties te investeren.
